100 puntenschaal

De 100-puntenschaal wordt door veel verschillende landen en beoordelaars en is bedacht door de Amerikaanse Robert M. Parker om wijnen een score te geven op basis van verschillende kwaliteitscriteria. Deze schaal wordt als volgt ingedeeld:

Beoordelingscriteria

Bij het geven van punten aan een wijn, kijken beoordelaars naar verschillende onderdelen. Je begint met het geven van 50 punten aan de algemene indruk, vervolgens kijk je naar deze onderdelen:

• Kleur (maximaal 5 punten): De helderheid, diepte en aantrekkelijkheid van de wijn.
• Geur (maximaal 15 punten): De complexiteit, intensiteit en aantrekkelijkheid van de geur.
• Smaak (maximaal 20 punten): De balans tussen zoetheid, zuurgraad, tannine, alcohol en de lengte van de afdronk.
• Afdronk (maximaal 10 punten). Voor de lengte en hoe aangenaam de afdronk is

De puntenverdeling kan verschillen per beoordelaar en land, maar de richtlijnen zijn hetzelfde.

Proefmethoden

Wijnen worden meestal blind geproefd om invloeden van buitenaf te beperken en zo objectief mogelijk te zijn. Dit betekent dat de proever geen informatie heeft over de wijn, zoals merk of prijs, die de beoordeling zou kunnen beïnvloeden.

Welke grote beoordelaars gebruiken deze 100 puntenschaal?

Robert Parker (Wine Advocate): Een van de meest invloedrijke wijnrecensenten ter wereld, die deze schaal heeft gepopulariseerd.

Wine Spectator: Een tijdschrift dat uitgebreide proefnotities en scores publiceert.

James Suckling: Een bekende wijn- en sigarenrecensent die ook gebruikmaakt van deze schaal om wijnen te beoordelen. James Suckling wordt internationaal beschouwd als een van de werelds meest invloedrijke wijncritici. Hij proeft jaarlijks meer dan 4000 wijnen waarvan ongeveer de helft Italiaanse wijnen zijn zoals de ‘Ghé’ Barolo Riserva DOCG 2018 van Mauro Sebaste. Een fluweelzachte, droge, krachtige en aanhoudende Barolo met een score van 94 uit 100.

Wine Enthusiast: Een tijdschrift dat wijnen beoordeelt en uitgebreide proefnotities en scores biedt.

Rick Thompson: richt zich op recensies van huidige release en oudere vintage, wijnen uit Italië, Champagne, het Iberisch schiereiland (Portugal en Spanje) en Oregon. Rick heeft al meer dan 25 jaar een passie voor wijn en een gezonde interesse in bottelen. Zijn hart ligt bij de veelzijdigheid van de Italiaanse wijnen heeft hij ook passie voor de druiven- en wijngebieden van Frankrijk, Portugal, Spanje, Hongarije, Oostenrijk, Duitsland, Oregon en talloze andere wijngebieden. De Barolo Cerretta DOCG 2020 van Mauro Sebaste is een echte Barolo uit de Cerretta, een historische Cru van Barolo. De wijngaard bevindt zich in het dorp Serralunga d'Alba. Deze wijn kreeg een 94 uit 100 punten van Rick Tompson.

20 puntensysteem

In tegendeel tot de Amerikaanse 100 puntensysteem beoordeeld Frankrijk en veel Europese landen aan de hand van een 20 puntensysteem. Waarbij 20 het hoogste is. De verdeling is als volgt:

• 18 — 20: Absoluut aller beste
• 16 — 17: Uitstekend, met veel karakter
• 14 — 15: Goed tot zeer goed
• 12 — 13: Gewoon goede wijn
• 10 — 11: Aardig, voor de massa
• 07 — 09: Zwak met tekorten
• Onder 7: Zeer slecht

Andere beoordelaars

Naast grote namen zijn er ook bekende tijdschriften en sites/apps waar veel beoordelingen op staan zoals:

Gambero Rosso

Deze gids gebruikt een glas-systeem, met maximaal drie glazen (Tre Bicchieri) voor de beste wijnen. Het is een eenvoudig en visueel beoordelingssysteem.

Veronelli Guide

Een Italiaanse beoordelingen gids die gebruik maakt van een 100-puntenschaal, maar met nadruk op regionale kenmerken en traditionele productiemethoden.

Blog gaat verder onder het blok

Meer over wijn lezen? Ontvang onze nieuwsbrief!

De Grote Hamersma

Je hebt er misschien wel eens van gehoord, ook in Nederland zijn er meerdere beoordelaars bekent zoals De Grote Hamersma, oorspronkelijk een reclameman en copywriter en nu maakt hij de grote Hamersma tijdschrift.

• Score Systeem: Wijnen worden beoordeeld op een schaal van 1 tot 10 punten.
• Beoordelingscriteria: Beoordeling is gebaseerd op smaak, geur, kleur, en prijs-kwaliteitverhouding (typisch Nederlands).
• Smaaknotities: Gedetailleerde proefnotities worden gegeven.

De Grote Hamersma beoordeelt wijnen op basis van een uitgebreid proefproces. Harold Hamersma, de Nederlandse wijnrecensent achter De Grote Hamersma, en zijn team proeven jaarlijks duizenden wijnen. Het beoordelingsproces verloopt als volgt:

1. Blind Proeven: Om objectiviteit te waarborgen, worden wijnen vaak blind geproefd. Dit betekent dat de proever niet weet welke wijn hij of zij proeft om beïnvloeding door merk of prijs te voorkomen.
2. Cijferbeoordeling: De wijnen krijgen een cijfer op een schaal van 1 tot 10. Hierbij staat 10 voor een uitzonderlijk goede wijn.
3. Notities en Beschrijvingen: Naast de cijferbeoordeling wordt een uitgebreide beschrijving gegeven van de smaak, geur, kleur en andere eigenschappen van de wijn. Er wordt ook aandacht besteed aan de druivensoort, de herkomst, en de producent.
4. Prijs-Kwaliteitverhouding: Er wordt ook gekeken naar de prijs-kwaliteitverhouding van de wijn. Een duurdere wijn wordt strenger beoordeeld dan een goedkopere wijn als het gaat om wat je voor je geld krijgt.
5. Publicatie: De beoordelingen en beschrijvingen worden gepubliceerd in De Grote Hamersma-gids, die jaarlijks verschijnt. Wijnen die bijzonder goed scoren, krijgen vaak extra aandacht in deze gids.

De wijnen worden dus op een systematische en grondige manier beoordeeld, waarbij zowel objectieve (blind proeven, cijfer) als subjectieve elementen (smaaknotities, prijs-kwaliteitverhouding) een rol spelen.

Vivino

We kunnen niet praten over wijnbeoordelingen zonder het te hebben over Vivino. Vivino is een populaire wijnapp en online community die wijnliefhebbers helpt wijnen te ontdekken, te beoordelen en te kopen.

Vivino is de grootste online marktplaats voor wijn en de vaakst gedownloade wijnapp ter wereld. Vivino bestaat uit miljoenen wijnliefhebbers over de hele wereld. Vivino zet de gegevens van zijn gebruikers in om persoonlijke wijnaanbevelingen te doen.

Vivino maakt gebruik van een 5 sterren beoordeling met een decimaal waarbij het gemiddelde wordt genomen van meerdere beoordelingen.

Het nadeel aan Vivino is dat de beoordelingen subjectief zijn en zijn gebaseerd op gebruikerservaringen en dat ze afhankelijk zijn of mensen de wijn wel of niet lekker vinden. Een wijn is niet per definitie slecht als iemand hem niet lekker vindt. Het kan zo zijn dat iemand geen fan is van het type wijn.

Verder is Vivino vatbaar voor commerciële invloeden, zij verkopen meer wijnen die voorop hun pagina staan die daarom ook meer beoordelingen krijgen. Je verliest objectiviteit als er een verkoopelement ter pas komt. Bij tijdschriften of recensies wil je het blad zelf verkopen in plaats van de wijn en dan siert objectiviteit. Het is belangrijk om je niet te veel te laten leiden door de Vivino score bij het maken van een keuze, kijk goed naar de inhoudelijke recensies.

Wijn met een medaille

Wijn met een medaille/gouden sticker verkoopt ongeveer 40% beter dan andere wijnen aan de hand van een marktonderzoek gedaan door Concours Mondial de Bruxelles.

Neem bijvoorbeeld het Concours Mondial de Bruxelles. Producenten die voldoen aan de toelatingsvoorwaarden kunnen hun wijnen inschrijven, wat tussen de €138 en €150 per sample kost. Voor de editie van 2018 namen er 9180 wijnen deel, wat de organisatie minstens €1,3 miljoen opleverde. Per sample moeten er minstens vier flessen worden opgestuurd.

Hoewel het winnen van goud tussen 9180 wijnen indrukwekkend lijkt, werkt het anders. Wijnen worden in categorieën verdeeld en beoordeeld door een 330-koppige jury, bestaande uit kopers en importeurs (12%), sommeliers (10%), vertegenwoordigers van oenologen en wijnregio's (18%), en journalisten (60%). Elke wijn wordt onafhankelijk beoordeeld en de gemiddelde score bepaalt de ranking.

De prijzen

Het CMB kent drie prijzen toe: Grand Gold, Gold en Silver. Vorig jaar wonnen 100 wijnen de Grand Gold Medal, 875 de Gold Medal en 1750 de Silver Medal, wat een totaal van 2725 prijswinnende wijnen opleverde. Winnaars mogen medailles op hun flessen plakken, waarvoor ze stickers kunnen bestellen (€35 per 1000 stickers), wat extra inkomsten voor de organisatie genereert.

Conclusie

In conclusie garandeert een sticker niet dat je de wijn lekker gaat vinden, het enige wat met zekerheid gezegd kan worden is dat de wijnmaker deze heeft opgestuurd en dat hij door de beoordeling is gekomen. Kleinere wijnboeren hebben vaak niet het vermogen om al die stickers te kopen en of de wijnen überhaupt aan te melden. Dit betekent dan niet dat deze wijnen slecht zijn of van mindere kwaliteit. Als het neerkomt op wat je lekker vindt is het belangrijk om je te laten leiden door je eigen neus en mond!

Kwaliteitscontroles

Naast critici en tijdschriften zijn er ook kwaliteitscontroles die per land bepaald zijn zoals in Frankrijk de AOC en Italië de IGT, DOC en DOCG.

Frankrijk

Appellation d'Origine Contrôlée (AOC)

Dit is een aggregatie classificatiesysteem in Frankrijk is een kwaliteitscontrole op landbouwproducten die kijkt naar herkomst, druivensoorten, alcoholpercentage en productiemethode om zo authenticiteit te bewaren.

Het systeem werd in de jaren vanaf 1923 ontwikkeld door de jurist en wijnproducent baron Le Roy de Boiseaumarié voor de regio Châteauneuf-du-Pape. Hij besefte dat er regels nodig waren om te voorkomen dat de reputatie van de kwaliteitsdomeinen zou worden besmeurd door vervalsingen of inferieure blends. Hij zag ook in dat er meer nodig was dan alleen een geografische aanduiding, en ontwierp daarom een specificatie die aspecten omvatte zoals de druivensoorten waarvan de wijn gemaakt mag worden, bodemtypes, rendement, minimale rijpheid van de druiven, en kelderpraktijken (zoals het al dan niet gebruiken van hout om de wijn te laten gisten en/of rijpen).

Italië

IGT, DOC, DOCG

IGT

Waar staat het voor: 'Indicazione Geografica Tipica'

Gecreëerd in 1992, waren IGT's bedoeld om een niveau boven de basis Vino da Tavola (VdT) te bieden voor kwaliteitswijnen die niet aan de voorschriften voor DOC of DOCG voldeden. De zogenaamde Super Tuscans zijn hier een goed voorbeeld van.

Vandaag de dag vallen onder de IGT-classificatie wijnen die in een meer 'internationale' stijl worden gemaakt, waarbij sommige van de traditionele wijnbereidingsmethoden en druivensoorten die door DOC- en DOCG-regels zijn vastgesteld, worden vermeden. Zoals de “‘Balente’ Isola Dei Nuraghi IGT 2021” van Cantina Carboni. Een volle rode wijn volgens lokale tradities!

DOC

Waar staat het voor: 'Denominazione di Origine Controllata'

Er zijn momenteel meer dan 330 DOC's in Italië, en ze vertegenwoordigen het grootste deel van de kwalitatieve Italiaanse wijn. Net als bij DOCG zijn de regels voor wijnbereiding strikt en gebaseerd op geografische gebieden. Ook deze wijnen ondergaan analyse en testen door een door de overheid goedgekeurd panel.

Het is een misvatting dat DOC per definitie inferieur is aan DOCG. Riccardo Binda, directeur van Consorzio per la Tutela dei Vini DOC Bolgheri e DOC Bolgheri Sassicaia, legt uit: 'Er zijn veel DOC's die meer beperkende kwaliteitsparameters hebben dan DOCG's... In ons geval vragen we niet om de DOCG omdat we al zeer strikte kwaliteitsparameters hebben. Een voorbeeld van een DOC-wijn is de “Langhe Arneis DOC” van Canonica. Een wijn gemaakt van 100% Arneis met zachte structuur en lichte bitterheid.

DOCG

Waar staat het voor: 'Denominazione di Origine Controllata e Garantita'

De eerste DOCG's werden geïntroduceerd in 1980, en vandaag de dag zijn er nog steeds relatief weinig; slechts 77 verspreid over Italië. Een DOCG heeft strenge kwaliteitscontroles die vergeleken worden met de eerdere DOC-status. Alle wijnen ondergaan analyse en testen door een door de overheid goedgekeurd panel.

Wijnen gebotteld onder een DOCG moeten een statuslabel op de hals hebben zoals de “Prosecco Superiore Valdobbiadene DOCG” Extra Dry van Francesco Follador een traditionele prosecco uit de originele streek gemaakt van de echte glera druif.