Welke soorten Jurançon zijn er?

Jurançon is een AOC, een Appellation d'origine Contrôlée. Dit is een Franse kwaliteitscontrole van landbouwproducten. Voor wijnen heeft dit invloed op de aantal geplante wijnstokken, minimale alcoholpercentage, maximale opbrengst per hectare, welke druiven er gebruikt mogen moeten worden en nog een aantal onderwerpen. Een AOP staat gedeeltelijk voor kwaliteit, maar ook voor bescherming van de herkomst zodat een soort wijn hetzelfde zal blijven smaken. Neem bijvoorbeeld een champagne, die zal altijd naar champagne smaken. Er kunnen verschillen tussen champagnes zitten, maar het zal niet in een keer smaken naar witte port. Zo wordt de wijnboer in bescherming genomen voor wijnmakers die zomaar een naam plakken op een bepaalde fles/wijn.

Er zijn twee verschillende varianten, de Jurançon Moelleux en de Jurançon sec.

Jurançon Moelleux:

Dit type vertegenwoordigt ongeveer 70% van de totale wijnproductie in de Jurançon-regio. "Moelleux" verwijst naar de zachtheid en molligheid van de wijn, wat duidt op de zoete smaak. Deze wijn wordt gemaakt van overrijpe druiven die langer aan de wijnstok blijven hangen, waardoor ze een hoger suikergehalte ontwikkelen. Een voorbeeld van deze wijn is de “Jurancon Moelleux Grappe d’Or” van Domaine Montesquiou een bijzondere zoette witte wijn gemaakt van 100% Petit Manseng.

Jurançon sec:

Dit is de droge variant, goed voor ongeveer 30% van de totale productie. "Sec" betekent droog in het Frans, en zoals de naam al aangeeft, zijn dit droge wijnen. Ze worden geproduceerd van druiven die minder rijp zijn geoogst en waarbij vrijwel alle suikers zijn omgezet in alcohol, wat resulteert in een wijn met een lagere restsuiker en een hogere zuurgraad. Een voorbeeld van deze wijn is de “Jurancon Sec La Cuvada Preciouse”van Domaine Montesquiou een droge witte wijn gemaakt van 50% Gros Manseng, 30% Petit Manseng en 20% Camaralet.

Van welke druif wordt de Jurançon gemaakt?

De belangrijkste druivenrassen zijn de Gros Manseng en de Petit Manseng, de Courbu blanc, Petit Courbu, Camaralet de Masseube en Lauzet zijn ook toegestaan. De Petit en Gros Manseng hebben een vergelijkbare naam, maar zijn geen familie van elkaar.

Petit Manseng: Petit vertaalt naar “klein” in het Frans en is te zien aan de kleine druifjes, die dankzij een dikkere schil goed beschermd is tegen rot. Deze druif kan hierdoor langer blijven hangen en hierdoor hogere suikergehaltes opbouwen. Verder kan een dikkere schil er ook voor zorgen dat een druivensoort steeds populairder wordt. Dikkere schillen zijn beter bestendig tegen warmer weer en met de opwarming van de aarde kan het zo zijn dat deze druif steeds vaker gebruikt wordt.

De Gros Manseng, zoals de naam al doet vermoeden, betekent “grote Manseng”. Ook deze druif heeft een dikkere schil en is erg goed beschermt tegen rot, alleen zal de Gros Manseng nooit zo zoet worden als de petit. Wat deze druif wel uniek maakt is dat hij een hoge zuurgraat behoud ookal is deze overrijp.

Courbu blanc wordt zo nu en dan toegevoegd aan de assemblage, ondanks dat de druif vroeg rijpt en vatbaar is voor grijsrot. Dit maakt de oogst en het wijnmaakproces iets gecompliceerder.

Er bestaat een Jurançon druivensoort, maar deze wordt niet gebruikt om Jurançon wijnen te maken.

Wat is de oorsprong van Jurançon

De wijnbouw begon in Aquitaine met de Romeinen, rond de tijd van keizer Augustus. Hoewel er geen duidelijk bewijs is van wijnbouw in Béarn tot nu toe.

Het woord "Jurançon" kwam pas in de Middeleeuwen voor. De eerste keer dat we het tegenkomen, is in 988, in Lucq-de-Béarn, waar een wijntransactie plaatsvond binnen de abdij van Saint-Vincent. Ook zijn er wetsteksten uit 1220 gevonden in de forten van Morlaàs, uitgevaardigd door burggraaf Guillaume-Raymond de Moncade, waarin de Mansenc 5 druivensoort wordt genoemd.

Volgens een legende zou de Jurançon wijn gebruikt zijn bij de doop van de toekomstige grote koning, Henri IV. Henri II van Navarra, zijn grootvader, zou een teentje knoflook over de lippen van de pasgeborene hebben gewreven en hem een paar druppels Jurançon hebben laten drinken.

In de 19^e eeuw begon de legende van de doop van Hendrik IV met Jurançon echt te verspreiden. In deze tijd besloeg de wijngaarden bijna 5.500 hectare, maar aan het einde van de 19^e eeuw werd de streek gegrepen door rot en de Amerikaanse druifluis die de gele wijnwereld eind 19^e eeuw compleet op zijn kop zette. Alle wijnstokken moesten worden veranderd van Europese naar Amerikaanse onderstokken. Waar in Bordeaux veel wijnmakers hun heil in Rioja zochten, bleven de wijnmakers in Jurançon stug doorzetten waardoor de wijn een middelmatige kwaliteit had, maar de eeuwen oude traditie werd behouden.

Sinds de jaren tachtig hebben jonge, onafhankelijke wijnboeren zichzelf georganiseerd, een soort 'wijnroute' gemaakt en het imago van Jurançon versterkt. Enkele opmerkelijke namen onder hen zijn Charles Hours, Henri Ramonteu en Georges Bru-Baché, allemaal gevestigd in de gemeente Monein. Ook Jean-Bernard Larrieu in La Chapelle de Rousse heeft hieraan bijgedragen.

Op welke bodem wordt de Jurançon verbouwt?

De wijnstokken groeien op hellingen die naar het zuidoosten gericht zijn en beschermd zijn tegen de wind. Ze worden geplant op terrassen of in rijen langs de helling, of soms zelfs in amfitheateropstellingen als de helling te steil is. Deze wijnstokken bevinden zich tussen de 300 en 400 meter boven zeeniveau.

De wijngaard is verdeeld in twee gebieden. In het zuiden liggen kleiachtige zandstenen, afgezet voordat en tijdens de vorming van de bergen (de Pyreneeën). In het noorden liggen gestolde afvalrotsen bedekt met grind en kiezelstenen van de bergen, afgezet door de Gave de Pau. Deze bodems laten water goed door, maar de ondergrond zorgt ervoor dat de wijnstokken in de zomer genoeg water hebben dankzij het grondwater.

Wijn bestellen uit de Jurançon?

Bestel direct wijn uit Jurançon bij Domaine Montesquiou!