Gijs van Opstal - 19 / Apr / 2022
Wijn en haar taal!
‘Ik ruik abrikoos maar ook een beetje kattenpis, hij is wel echt lekker!’ is wat ik van de tafel achter mij hoorde. Al lachend draaide ik me om, om te aanschouwen hoe mijn buurman bloedserieus in gesprek was met zijn partner over de fles wijn die zojuist door de kelner uitgeserve erd was. Als je je in kringen bevindt waar regelmatig wijn gedronken wordt, dan zul je vast wel eens wat opmerkelijke uitspraken als deze over wijn gehoord hebben. Uitspraken die voor een beginnende wijndrinker nogal als verwarrend kunnen worden ervaren.
Wijn is een drank gemaakt van vergiste druiven en bestaat uit alcohol, zuren, suiker, kleur-, geur- en smaakstoffen en water, maar is ook veel meer dan dat. Een wijn zal altijd uit dezelfde bestandsdelen bestaan maar geen wijn is hetzelfde. Elke wijn is uniek en heeft unieke karakteristieken wat het kiezen van een gepaste wijn soms wat ingewikkeld kan maken. Een oplossing daarvoor is om de wijn die je drinkt te proeven en te beschrijven zodat je een referentiekader krijgt van wat je lekker vindt.
Om wijn te kunnen beschrijven is er een vocabulaire in het leven geroepen die je het leven makkelijker kan maken. Je hoeft niet direct onderscheid te kunnen maken tussen aroma’s van potloodslijpsel en natte bladeren, met de basis kom je al een heel eind.
Basissmaken: Droog, Zoet, Zuur en Bitter
Droog
Droge wijn is simpelweg wijn die niet zoet is en geen restsuiker bevat. Dit houdt in dat alle suiker uit de druiven vergist is en in alcohol is omgezet. De meeste stille wijnen zijn droge wijnen. Toch kan een wijn zonder restsuiker als zoeter ervaren worden, dit komt dan vaak door een lagere zuurgraad, aroma’s van zoete dingen als rijp fruit of vanille of dat de wijn een hoog alcoholpercentage heeft
Een voorbeeld van een echte droge fles wijn is de ‘La Merla’ Viognier Toscana IGT van wijnboer Gli Archi. Het is een gebalanceerde fles wijn die volgens de wijnmaker perfect aansluit bij antipasti of een mooie risotto. Bekijk La Merla - Gli Archi hier!
Zoet
Een zoete wijn is een wijn waarbij een deel van de suikers uit de druiven niet is vergist en als restsuiker in de wijn achter blijft. De zon is van grote impact op de hoeveelheid suiker die een druif bevat en wijnen uit regio’s met een warm en zonnig klimaat zullen dus sneller aan de zoete kant zijn. Vaak wordt er onderscheid gemaakt tussen zoet en half-zoet.
Een klassiek voorbeeld van een zoete wijn is de Recioto della Valpolicella DOCG van wijnhuis Fugolo uit Veneto. Dit zusje van de Amarone is door verlengde droging en rijping van de druiven zoet en perfect bij ieder dessert. Bekijk de Recioto della Valpolicella - Fugolo hier!
Zuur
De zuurgraad van een wijn is te danken aan het druivenras, de herkomst, het weer en het oogstjaar. Een zuurdere wijn kan een levendige en frisse smaak geven aan een wijn, al is een te zure wijn natuurlijk onprettig. Zuur en zoet sluiten elkaar niet uit, een zoete wijn kan ook hoger in de zuren zijn.
Marchetti is een wijnmaker uit Le Marche die wijnen produceert van onder andere Verdicchio, een druif die bekend staat om zijn frisse citrusachtige zuren. De perfecte ‘zure’ wijn die goed gedronken kan worden bij zeevruchten! Bekijk Marchetti 's wijnen hier!
Bitter
Een bittere smaak van de wijn blijft in je mond hangen. De bittere smaak komt uit de tannines die de wijn heeft of van het houten vat waar de wijn op gerijpt heeft. Dit laatste vaak enkel als het nieuwere houten vaten zijn. Een bittere smaak is niet per definitie slecht en kan een wijn een interessante laag geven, te veel is iets wat velen toch wel zullen beoordelen als een ongewenste sensatie. Heb je een wat bittere wijn dan gedacht, zorg dan dat je er iets bij eet om de bitters op te vangen.
De Barolo en haar Nebbiolo-druif kan in zijn verschillende vormen beschouwd worden als een druif die veel tannines heeft. Afhankelijk van de tijd dat deze gerijpt heeft, heeft een Barolo een perfecte balans met een licht bittere smaak. Bekijk alle Barolo's hier!
Krachtige, zware en intense wijn!
De intensiteit van een wijn is ook regelmatig onderwerp van gesprek tussen wijnliefhebbers. Maar wat maakt een wijn nou krachtig, zwaar of intens? In principe betekenen al die termen nagenoeg hetzelfde. Het smaakgehalte heeft betrekking op de eerdergenoemde basissmaken en wordt bepaald door het druivenras, de herkomst en de vinificatie ofwel het werk van de wijnboer. Een uitspraak over de kracht, zwaarte of intensiteit van een wijn staat niet gelijk aan een waardeoordeel over de kwaliteit van de wijn. Een wijn met veel tannines, een hoog alcoholpercentage dat afkomstig is van nieuwere eikenhoutenvaten is niet per definitie beter dan een wijn met een gemiddeld alcoholpercentage en gemiddelde zuren.
Mondgevoel
Strak, stroef, rond of filmend? Het zijn allemaal termen die een wijn beschrijven gebaseerd op de sensatie in de mond. Het doel hierbij is om de smaak weg te denken en puur te kijken hoe de wijn zich beweegt in je mond. Een strakke wijn is een wijn die hoog in de zuren zit en ervoor zorgt dat je mond samentrekt of extra speeksel aanmaakt. Een stroeve wijn heeft vaak veel tannines en geeft een droog en ruw gevoel in de mond terwijl een ronde of filmende wijn de mond juist achterlaat met het gevoel alsof er een filmpje in de mondholte zit. Het zijn allemaal extra karakteristieken die een wijn prettig of minder prettig kan maken en jou kunnen helpen om je wijnvoorkeur onder woorden te brengen.
Aroma’s en smaken
Het meest uitdagende en het meest kenmerkende aspect van het proeven van wijn is het onderscheiden van aroma’s en smaken. In contrast met de basissmaken, intensiteit en het mondgevoel van een wijn, laten de aroma’s en smaken via de neus of mond de meeste ruimte voor discussie onder wijnliefhebbers. De ervaren geuren en smaken van een wijn maken een wijn uniek maar zijn ook zeer onderhevig aan subjectiviteit. Ieders persoonlijke pallet is gebaseerd op zijn of haar achtergrond, herinneringen en associaties wat het lastig maakt om objectief te kunnen zeggen welke smaken in de wijn te herkennen zijn. Om te voorkomen dat de gebruikte termen ontzettend uiteenlopen biedt de wijnwereld wel enkele handvatten in de vorm van aromawielen of smaakcharts. Dit zijn erkende termen en karakteristieken die veelvuldig herkend zijn door wijnkenners en een leidraad kunnen zijn om smaken en geuren te plaatsen. De kans is echter groot dat je soms iets herkent wat niet op zo’n aromawiel staat, het blijft tenslotte subjectief.
Proeven
Het belangrijkste bij het vinden van je favoriete wijn is door het zoveel mogelijk te proeven en te beleven. Een beschrijving van een wijn zegt zeker wel iets, maar het is moeilijk een topwijn te ontdekken zonder hem ooit geproefd te hebben.
Via ONWINE bestel je wijn direct bij de wijnboer, zonder tussenpersoon. Je bestelling komt binnen bij de boer en deze pakt hem eigenhandig in om deze vervolgens direct naar jouw voordeur te zenden. Op deze manier heeft de kleinere (kansarmere) wijnboer nieuwe directe afzetkanalen en jij, als wijnliefhebber, toegang tot bijzondere unieke wijnen direct van de maker.
Om je nieuwe favoriete wijn te ontdekken komen de proefpakketten van de wijnboeren op het platform goed van pas. Dit zijn selectie’s van de beste wijnen van elke boer die je direct aan huis verstuurd krijgt, recht uit de cantina van de boer!